25.000 euro voor onderzoek naar geschikt gebruik ‘waardeloze wol’
De bijdrage van € 25.000 is voor het onderzoek naar hergebruik van 3.000 kilo ‘waardeloze heidewol’ en is toegekend aan Het Hollands Wol Collectief in Rotterdam, de succesvolle startup die zich inzet voor de herwaardering en het gebruik van schapenwol. Met deze bijdrage wordt het komend half jaar onderzoek gedaan naar de wolkwaliteit van verschillende kuddes met zeldzame heideschapen rassen die ingezet worden voor natuurbegrazing.
Ingeladen balen ruwe wol, foto Hollands Wol Collectief
De ruim 3.000 kilo wol, die momenteel door de lage vraag nauwelijks waarde heeft, zal verwerkt worden tot vilt en van de zachtste wol worden truien gemaakt. Het project kan inzicht geven of er in Nederland een circulaire wolketen is te realiseren. Een aantal schaapskudde-stichtingen, die het vermogensfonds eerder dit jaar ondersteunde, doen met hun heideschapenwol ook mee aan het onderzoek. Hiermee kan een goede impuls geven worden om op termijn de opbrengsten van de schapenwol en het gebruik ervan te vergroten.
De deelnemende Rhedense schaapskudde met 245 Veluws heidenschapen, foto Dinamo Fonds
Kilo’s wol naar de vuilstort
Met de geschoren wol konden schaapskudde-stichtingen vroeger goede inkomsten generen voor het beheer en welzijn van de schaapskuddes. In de afgelopen jaren is schapenwol echter steeds minder waard geworden waardoor de stichtingen bij gebrek aan de vraag naar wol, deze tegen betaling moeten dumpen bij de vuilstort. De wol van de zeldzame heideschapenrassen is niet populair omdat deze sterk verschilt van de gefokte wolrassen zoals bijvoorbeeld de Texelaar schapen. De zes verschillende heideschapenrassen die Nederland telt waren in de afgelopen decennia bijna uitgestorven. Hierdoor is er bij het fokken van deze schapen niet op wolkenmerken gelet en is hun wolkwaliteit grotendeels onbekend. Een goede reden om de huidige verspilling van vele kilo’s heidewol te stoppen en te onderzoeken hoe hergebruik gestimuleerd kan worden.
Hergebruik van wol
Janne de Hoop en Mirthe Snoek zijn de oprichters van het Hollands Wol Collectief (HWC) dat zich als doel heeft gesteld om van schapenwol weer een waardevol materiaal te maken. “Dat doen we door geschoren wol in te kopen en te verwerken tot halffabricaat, zoals vilt, waarna de wol in samenwerking met partners in een verscheidenheid aan eindproducten wordt verwerkt” aldus Janne de Hoop.
Partner Mirthe Snoek licht toe “De eerste testen met Kempische heideschapen laten zien dat er een grote verscheidenheid aan kwaliteit in een kudde terug te vinden is en dat er zelfs hoge kwaliteit zachte vezels aanwezig zijn, die zeer geschikt zijn als garen voor het maken van jassen en truien.”
Eigenaren Mirthe Snoek (links) en Janne de Hoop (rechts) van de succesvolle startup het Hollands Wol Collectief, foto Lana Mesic
Heidewol onder de loep
Met het onderzoek kunnen er van 6 verschillende heideschapenrassen de eigenschappen en de kwaliteit van hun wol worden vastgesteld. De (meest) geschikte wol wordt geselecteerd en verwerkt tot vilt en garen voor truien. “Zo kunnen we nagaan hoe we van de beschikbare Nederlandse heidewol zo hoogwaardig mogelijke producten kunnen maken, die rendabel zijn,” aldus Janne de Hoop. Het HWC wil in de komende 10 jaar een volledig circulaire wolketen opzetten als voorbeeld voor de duurzame circulaire economie waarbij de wol die momenteel gezien wordt als restmateriaal, weer een waardevolle bestemming krijgt. “Met deze mooie stimuleringsbijdrage van het Dinamo Fonds kunnen wij nu starten om de waarde van de heidewol te onderzoeken en de toepassing ervan te gaan testen!” aldus Mirthe Snoek.
“Het bewerken van onze inheemse schapenwol tot verschillende producten is zeer arbeidsintensief en wordt momenteel maar op kleine schaal gedaan waardoor veel wol als restmateriaal overblijft. Met dit project kan het machinaal verwerken van juist grote hoeveelheden wol tot verschillende producten onderzocht worden op economische haalbaarheid” aldus Henk Atze Dijkstra, directeur van het Dinamo Fonds, “hopelijk kunnen de uitkomsten bijdragen om de economische waarde van schapenwol te vergroten, zodat de schaapskuddes hun inkomsten zien stijgen en het welzijn van de zeldzame heideschapen en hun inzet bij het natuurbeheer veilig worden gesteld”.
Het zeldzame Veluws heideschaap met haar lange wollenvacht, foto Dinamo Fonds
Deelname schaapskuddes
Eerder dit jaar steunde het Dinamo Fonds al 15 schaapskudde-stichtingen met een bijdrage in de kosten voor het welzijn van hun heideschapen zoals voor inentingen, dierenarts, etc. Twee gesteunde Gelderse schaapskuddes met het Veluws heideschaap doen mee; de Stichting De Rhedense Schaapskudde en de Stichting Schaapskudde Gemeente Nunspeet, beide met een wolopbrengst van 200 à 300 kilo per kudde. Voor de overige 6 heideschapen rassen zoals; het Drentse heideschaap, het Mergellandschaap, het Schoonebeeker heideschaap, het Kempisch heideschaap, het Bentheimer landschaap en het Groot heideschaap zullen nog een aantal schaapskuddes benaderd worden om tot de gestelde 3.000 kilo heidewol te komen.
Initiatieven hergebruik heidewol
Het Dinamo Fonds gaat in de komende tijd meer initiatieven steunen om het hergebruik van wol van de zeldzame heideschapen te stimuleren. Op deze manier willen wij schaapskudde-stichtingen een impuls geven om een steviger draagvlak te creëren. Daarnaast blijven wij ook het welzijn van de heideschapen steunen die vele hectares aan bijzondere natuur- en heidegebieden in Nederland begrazen en daarmee ons cultuurlandschap in stand houden.