101.000 euro voor versterken cultuurlandschap en biodiversiteit in vijf provincies
Het Dinamo Fonds steunt met 101.000 euro herstelprojecten in negen bijzondere gebieden van Nederland; Zeeuws-Vlaanderen, Zuid-Beveland, Schouwen Duivenland, Tholen, de Utrechtse Heuvelrug, de IJsselvallei, de Veluwe, de Drentse Veenkoloniën en Twente.
In deze gebieden wordt aan het herstel van vitale landschapselementen zoals heggen, hagen, boomwallen, hoogstamfruitbomen, poelen, grasland en dijken een impuls gegeven. De zes projecten hebben het doel om de landschapselementen te herstellen door aanplanten en onderhoud, zodat het historische karakter van het cultuurlandschap in de gebieden wordt hersteld. Daarnaast wordt ook de directe omgeving afwisselender in begroeiing gemaakt zodat de biodiversiteit wordt versterkt voor de bedreigde -en aandachtsoorten in de gebieden.
Zeeuwse steenuilkuikens in knotwilg, foto J. du Burck Landschapsbeheer Zeeland
Samenwerking LandschappenNL
Voor het tweede jaar selecteerde de koepelorganisatie van alle 19 landschapsorganisaties in Nederland, LandschappenNL, de ingediende projecten voor het samenwerkingsprogramma Herstel en behoud van vitale landschapselementen. Dit jaar zijn de herstelprojecten van vijf landschapsorganisaties ondersteund; Het Drentse Landschap, Landschap Overijssel, Geldersch Landschap en Kasteelen, Het Utrechts Landschap en Landschapsbeheer Zeeland. Zij dragen ook actief bij in de kosten en de uitvoering van de projecten én in samenwerking met vele andere terreineigenaren.
Knotwilgen en koeien in IJssellandvallei Kraaigraaf, foto Arie de Knegt Geldersch Landschap & Kasteelen
“Onze provinciale organisaties werken hard aan het herstel van het landschap, en navenant is het enthousiasme om deel te nemen aan het samenwerkingsprogramma ‘Herstel en behoud van vitale landschapselementen’ groot. We kregen dan ook diverse aanvragen binnen. Uiteindelijk hebben we zes projecten geselecteerd die direct aansloten op de gestelde voorwaarden van de regeling en de beoogde effecten” aldus Hank Bartelink directeur van LandschappenNL.
Heggen bij boerderij de Oldhof landgoed Staverden, foto Geldersch Landschap & Kasteelen
Herstel historisch karakter cultuurlandschap
De helft van de bijdrage wordt besteed aan projecten om de overgebleven kenmerkende landschapselementen te versterken die in de loop van de tijd door verschillende oorzaken sterk zijn afgenomen en bijna verdwenen zijn.
Cultuurlandschap Veluwe, IJsselvallei en Utrechtse Heuvelrug
Zo worden twee historische boerenerven op de Veluwe hersteld en aangevuld met nieuwe aanplant van heggen en bomen. In de IJsselvallei rondom Twello wordt een poel opgeschoond en worden houtwallen en knotwilgen gesnoeid en met nieuwe aanplant versterkt. Beide projecten worden door Geldersch Landschap & Kasteelen uitgevoerd die financieel ook bijdraagt. Op de Laarsenberg bij het Utrechtse Rhenen wordt langs de oude akkers twee kilometer aan struweelhagen aangelegd om in het gebied het oude landschap met de specifieke graften weer te herstellen. Utrechts Landschap draagt ook bij net als de gemeente Rhenen.
Akkers en boomwallen op de Laarsenberg, foto Utrechts Landschap
Impuls biodiversiteitsherstel
Met de andere helft van de bijdrage van het Dinamo Fonds worden drie projecten in gesteund waarbij bestaande landschapselementen hersteld en aangepast worden om de natuurwaarden en de biodiversiteit een nieuwe impuls geven. Hiermee kunnen de leefgebieden van bedreigde -en aandachtsoorten worden versterkt én vergroot doordat afgezonderde populaties, via speciale corridors of steppingstones, zoals boomwallen of slenken, weer in contact komen met populaties die in andere gebieden leven.
Biodiversiteitsherstel Drentse Veenkoloniën, Zeeuwse eilanden en Twente
In Drenthe worden de waterkanten van de oude ijsbaan Bakkersbos vrijgemaakt en het water opgeschoond door het Drentse Landschap om zo een beter leefgebied voor insecten en amfibieën te creëren. In Twente worden twee heidegebieden van verschillende grondeigenaren met elkaar verbonden. Landschap Overijssel realiseert op twee tussengelegen weilanden een groene corridor van boomwallen met plantenranden en een slenk, zodat de nu afzonderlijk van elkaar levende soorten van de heidegebieden met elkaar worden verbonden.
Luchtfoto weilanden aan de Grevengoorseweg Enschede, foto/animatie corridor Landschap Overijssel
Leefgebied steenuilen
Landschapsbeheer Zeeland gaat in Zeeuws-Vlaanderen en op Zuid-Beveland de steenuil-populaties versterken door op terreinen van verschillende eigenaren hoogstamfruitbomen en knotwilgen te snoeien en aan te planten, die belangrijke steenuil leefgebieden vormen. Op Schouwen-Duivenland wordt op de Oude Rietdijk de overwoekerende vegetatie van struweel, brandnetels en bramenstruiken teruggebracht om zo meer ruimte te geven aan de wilde bloemen vegetatie. In ’t Stadsbosje op Tholen wordt het grasland afgeplagd om de grond te verschralen voor de kenmerkende vegetatie en de waterkanten worden vrijgemaakt om het leefgebied van insecten en amfibieën te versterken.
Oude ijsbaan Bakkersbos in Gasselternijveenschemond, foto René Oosterhuis, Het Drentse Landschap
“Door gezamenlijk verschillende landschapselementen te herstellen, kunnen insecten, amfibieën en dieren via deze elementen beter in contact komen met de populaties in andere gebieden” zegt Henk Atze Dijkstra directeur van het Dinamo Fonds, “zo versterken we de diversiteit in soorten en vergoten we hun leefgebieden in ons cultuurlandschap.”
In 2021 steunde het Dinamo Fonds al vier herstelprojecten in de provincies Noord-Brabant, Limburg, Zuid-Holland en Groningen met 100.000 euro. In het najaar van 2023 zal wederom dit bedrag beschikbaar zijn voor nieuwe herstelaanvragen.