Vooruit met de geit! 26.000 euro voor behoud en versterking van zeldzame Nederlandse Landgeiten

Het Dinamo Fonds steunt drie projecten met een totale bijdrage van 26.000 euro voor de bevordering van de registratie, het welzijn en de inzet als natuurgrazer van het zeldzame Nederlandse Landgeitenras.

Landgeiten, jonge bokken met bokkenpruik, bij Achterhoeks Openluchtmuseum in Lievelde, foto Mike Hilderink van Stal het Abenschot

Zo ontvangt de Landelijke Fokkersclub Nederlandse Landgeiten een donatie van 15.000 euro om de stamboekregistratie met verschillende maatregelen van deze zeldzame historische geitensoort te vergroten. Het Achterhoeks Openluchtmuseum ontvangt 5.000 euro voor de realisatie van een nieuwe geitenstal en Het Limburgs Landschap ontvangt voor het welzijn van vier geitenkuddes een bijdrage van 6.000 euro. Met als doel het bijzondere zeldzame huisdierenras te behouden en hun voortdurende inzet als grazers in diverse omgevingen, waaronder kinderboerderijen, landbouwmusea en als essentiële krachten in natuurgebieden te verzekeren.  

Landgeit bij Rhedense schaapskudde, foto Dinamo Fonds

De Landgeiten vormen eeuwenlang een iconisch beeld binnen de Nederlandse geitenpopulatie. Ze speelden een essentiële rol in het leven van veel gezinnen door te voorzien in melk, mest en vlees. De Nederlandse Landgeit werd eerder de Veluwse Landgeit genoemd maar na het uitsterven van de Drentse Landgeit en de Zeeuwse Landgeit, in de dertiger jaren van de 20ste eeuw, bleef de Veluwse Landgeit als enige Nederlandse Landgeitensoort over.

Dankzij toegewijde fokkers die sinds 1971 het ras nieuw leven in bliezen, is de populatie geleidelijke gegroeid. De Landelijke Fokkersclub Nederlandse Landgeiten (LFNL), opgericht in 1982, registreert nu zo’n 2.000 geiten en 200 bokken in het stamboek, met een ledenbestand van 400 enthousiaste fokkers. Echter, door uitdagingen als de coronapandemie en de impact van Q-koorts is het aantal geregistreerde geiten drastisch afgenomen.

Geitje Anton Mauve, olieverf op doek ca. 1880 collectie © Centraal Museum Utrecht, foto Ernst Moritz

Versterken populatie

De Landelijke Fokkersclub Nederlandse Landgeiten heeft ambitieuze plannen. Zo wil men de stamboekregistratie vergroten door samen te werken met kinderboerderijen, stadsboerderijen en (landbouw)musea en om hun Landgeiten actief te laten registreren. En een andere stap in het behoud van het zeldzame geitenras is om het aantal officiële dek-bokken voor het stamboek te vergroten, door fokkers een tegemoetkoming te geven in de registratiekosten. Zo kan de diversiteit in de populaties versterkt wordt. Om particuliere geitenhouders en fokkers aan te moedigen om weer deel te nemen aan geitenkeuringen kan men een tegemoetkoming krijgen in de kosten voor de verplichte inenting tegen Q-koorts. “Door de bijdrage van het Dinamo Fonds zien we al dat het aantal geiten dat dit jaar is gekeurd ten opzichte van vorig jaar is toegenomen, precies het effect dat we nastreven. Het vormt zo een mooie start van ons project”, aldus Miriam van der Laan, penningmeester van de Landelijke Fokkersclub Nederlandse Landgeiten.

Landgeiten wachtende op de geitenkeuring, foto Dinamo Fonds

Levend erfgoed

De Nederlandse Landgeiten vormen bij museumboerderijen als levende have een extra beleving voor het publiek, echter veel musea kunnen naast de museumtaken niet ook de zorg voor de dieren combineren. Het Achterhoeks Openluchtmuseum in Lievelde heeft daarom geitenhouder Mike Hilderink van Stal het Abenschot gevraagd om een deel van zijn kudde zeldzame Landgeiten, onder zijn beheer en toezicht, op het terrein van het museum te houden. Het Dinamo Fonds steunt dit initiatief door 5.000 euro bij te dragen aan de realisatie van de authentieke geitenstal bij de bokkenweide. Het Achterhoeks Openluchtmuseum kan zo het zeldzame huisdierras in een passende omgeving aan het publiek gaan tonen.

Landgeiten, jonge bokken op wagen van Achterhoeks Openluchtmuseum in Lievelde, foto Mike Hilderink van Stal het Abenschot

Natuurgrazers

Landgeiten zijn zeer goede natuurgrazers en ze worden dan ook veel bij heideschapenkuddes ingezet omdat ze meer struiken en bomen eten dan de schapen. Zo begrazen ze effectief de jonge aanwas van bomen en struiken plus de grassen die door de stikstofaantasting versnelt groeien in natuur -en heidegebieden.

Landgeit Rhedense schaapskudde , foto Dinamo Fonds

Bijzondere voorbeelden van hoe Landgeiten voor het versterken van de biodiversiteit worden ingezet, zijn in Zuid-Limburg te vinden in een viertal oude zand -en mergelgroeven. Het Limburgs Landschap beheert er vier Landgeitenkuddes die de Meertensgroeve, Groeve 't Rooth, Groeve Blom en de Curfsgroeve begrazen.

Nederlandse Landgeiten in Curfsgroeve, foto Pieter Jacobs Limburgs Landschap

Al ruim 10 jaar worden in de groeven Landgeiten ingezet en met een bijzonder resultaat. Dankzij de begrazing zijn er een bijzondere leefgebieden gecreëerd in de groeven voor bijzondere plantenvegetaties, insecten en amfibieën zoals geelbuikvuurpadden en vroedmeesterpadden. En daarnaast hebben de Landgeiten zich hier zelfs ontwikkeld tot ervaren alpine berggeiten die behendig de steile richels van de groeven beklimmen en begrazen.

Nederlandse Landgeiten in Groeve Blom, foto Henk Heijligers, Limburgs Landschap

Het Dinamo Fonds, als een verbindende partij die projecten en initiatieven ondersteunt om de populaties van verschillende zeldzame oude huisdierenrassen te versterken, heeft de projecten geselecteerd om een stimulans te geven aan het behoud van de Nederlandse Landgeit in ons cultuurlandschap.

Elk steunt jaar steunt het fonds vele projectenaanvragen voor het welzijn en behoud van oude zeldzame huisdierrassen. Daarnaast investeert het Dinamo Fonds ook in pragmatische onderzoeken die actief bijdragen aan de versterking van gezondheid van de bijzondere oude huisdierenrassen.